Ngành công nghiệp ô tô toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ trước làn sóng công nghệ mới. Ô tô ngày nay không chỉ thu hút người dùng bởi động cơ hay thiết kế, mà còn bởi khả năng kết nối, phân tích dữ liệu và hỗ trợ người lái. Trong bức tranh đó, công nghệ hỗ trợ lái xe tiên tiến ADAS (Advanced Driver Assistance Systems) đang dần “thịnh hành”, mở đường cho kỷ nguyên phương tiện thông minh cùng cơ hội phát triển mạnh mẽ tại thị trường Việt Nam.

Công nghệ ADAS: Nền tảng của an toàn chủ động

Nếu như trước đây, an toàn trên ô tô chủ yếu dựa vào phản xạ của người lái và các công nghệ bị động như túi khí hay phanh ABS, thì ADAS mang đến một cấp độ hoàn toàn khác: an toàn chủ động.

Hệ thống này sử dụng camera, radar, cảm biến siêu âm và các thuật toán xử lý hình ảnh để quan sát môi trường xung quanh, sau đó cảnh báo hoặc can thiệp khi phát hiện nguy cơ.

Từ việc cảnh báo chệch làn (LDW), nhận diện biển báo tốc độ (TSR), đến hỗ trợ phanh khẩn cấp (AEB), tất cả đều hướng tới mục tiêu tăng cao khả năng tập trung cho người lái, giảm thiểu những rủi ro tai nạn khi điều khiển ô tô.

Điểm đặc biệt là ADAS không thay thế người lái, mà hoạt động như một người đồng hành luôn theo dõi, phân tích và nhắc nhở kịp thời trong những tình huống bất ngờ.

Công nghệ ADAS tiên tiến gần hơn với người dùng

Trước đây, các hệ thống hỗ trợ lái nâng cao (ADAS) chỉ xuất hiện trên những mẫu xe hạng sang, chủ yếu do chi phí cao. Mỗi tính năng như cảnh báo va chạm, giữ làn đều cần cảm biến riêng biệt, kết hợp với bộ xử lý mạnh để phân tích dữ liệu theo thời gian thực. Điều đó khiến việc trang bị ADAS trở thành “đặc quyền” của các dòng xe đắt tiền.

Những năm gần đây, bước tiến trong công nghệ AI, camera độ phân giải cao và chip xử lý hình ảnh tích hợp (SoC) đã làm thay đổi hoàn toàn cục diện. Thay vì cần nhiều cảm biến, các thuật toán thị giác máy tính nay có thể phân tích tình huống chỉ từ dữ liệu của một camera duy nhất. Điều này giúp tối ưu hiệu năng và cắt giảm đáng kể chi phí triển khai, mở ra cơ hội để ADAS xuất hiện trên các mẫu xe tầm trung.

Cùng với đó, công nghệ xử lý ngày càng gọn nhẹ, cho phép ADAS bước ra khỏi phạm vi xe nguyên bản, xuất hiện trên các giải pháp nâng cấp rời giúp người lái tiếp cận trải nghiệm an toàn chủ động.

Bức tranh ADAS tại Việt Nam: tiềm năng lớn, nhưng không ít thách thức

Với tốc độ đô thị hóa nhanh, lưu lượng xe cộ ngày càng dày đặc, Việt Nam được xem là thị trường có nhu cầu cao cho các công nghệ an toàn chủ động.

Nhiều người dùng bắt đầu quan tâm đến việc nâng cấp hệ thống hỗ trợ lái - không chỉ để tiện lợi hơn, mà quan trọng là để giảm thiểu rủi ro khi di chuyển trên những cung đường phức tạp.

Tuy nhiên, vẫn còn một số rào cản cần vượt qua. Hạ tầng giao thông chưa đồng nhất khiến camera khó nhận diện chính xác biển báo hoặc vạch kẻ đường. Điều kiện thời tiết, ánh sáng hay khói bụi cũng ảnh hưởng đến khả năng phân tích hình ảnh.

Bên cạnh đó, nhận thức về ADAS của nhiều tài xế vẫn còn hạn chế - đôi khi hiểu nhầm đây là tính năng “tự lái”, trong khi thực tế chỉ là hệ thống hỗ trợ.

Dẫu vậy, những bước đi đầu tiên của các nhà sản xuất trong nước cho thấy tín hiệu tích cực. Việc tùy biến thuật toán và dữ liệu bản đồ phù hợp với điều kiện Việt Nam đang giúp công nghệ này hoạt động ổn định và chính xác hơn.

Ứng dụng thực tế cho các thiết bị hỗ trợ lái

ADAS hiện không chỉ giới hạn trong những mẫu xe mới, mà đã mở rộng sang các thiết bị hỗ trợ lái thông minh.

Một số dòng camera hành trình được trang bị tính năng cảnh báo va chạm và lệch làn dựa trên cảm biến hình ảnh, giúp tài xế nhận cảnh báo trực quan qua âm thanh, tiêu biểu là camera hành trình Vietmap TS-5K.

Dù vẫn còn nhiều yếu tố cần hoàn thiện về hạ tầng và thói quen sử dụng, tiềm năng phổ cập ADAS tại Việt Nam là rất lớn, đặc biệt khi các nhà sản xuất trong nước bắt đầu tham gia vào quá trình nội địa hóa công nghệ.