​​​​​​​Các yếu tố gây mất tập trung khi lái xe và cách khắc phục hiệu quả

Mất tập trung khi lái xe chính là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng. Tuy nhiên, vấn đề này hoàn toàn có thể phòng tránh được nếu chúng ta trang bị cho bản thân những giải pháp phù hợp.

Sau đây, mời bạn cùng VIETMAP tìm hiểu những nguyên nhân gây xao nhãng khi lái xe và cách khắc phục qua bài viết bên dưới.

I. Những loại mất tập trung khi lái xe ô tô

1. Xao nhãng về tâm lý

Xao nhãng tâm lý là những hành động hay suy nghĩ của tài xế trong lúc lái xe nhưng không liên quan đến việc điều khiển phương tiện như: nói chuyện riêng với hành khách, nghe nhạc hoặc radio, suy nghĩ về một vấn đề nào đó trong đầu,... 

2. Xao nhãng về thị giác

Một trong những nguyên nhân gây ra phần lớn các tai nạn giao thông nghiêm trọng là xao nhãng về thị giác.

Đây là loại xao nhãng gây nên sự mất tập trung của tài xế trong lúc lái xe bởi các hành động như: ngắm cảnh ven đường, sử dụng điện thoại, nhìn theo người khác, vật khác qua cửa sổ xe,... 

Để đảm bảo chuyến đi diễn ra an toàn, tài xế nên đảm bảo thực hiện đúng nguyên tắc luôn luôn tập trung quan sát trong lúc lái xe, tránh lơ là gây nên những tai nạn nguy hiểm.

3. Xao nhãng về thao tác tay

Khi tài xế bỏ một tay hay thậm chí là hai tay ra khỏi vô lăng của xe để làm một việc riêng khác như: sử dụng điện thoại, điều chỉnh các thông số của xe, trang điểm,...

Xao nhãng này sẽ làm giảm tốc độ xử lý tình huống của tài xế nếu không may gặp phải tình huống giao thông bất ngờ.

II. Những yếu tố gây mất tập trung trong khi lái xe

1. Những suy nghĩ miên man

Những suy nghĩ miên man tưởng chừng là vô hại nhưng trên thực tế lại tiềm ẩn nguy cơ gây ra các tai nạn nghiêm trọng.

Khi đầu óc của chúng ta chìm sâu vào những suy nghĩ khác sẽ dẫn đến tình trạng lơ là, thiếu chú ý với những diễn biến tình huống trên đường.

Một nghiên cứu tại Mỹ đã cho thấy trong thấy cả những vụ tai nạn xảy ra bởi sự mất tập trung của tài xế thì có đến 62% là do tài xế đang suy nghĩ miên man đến những vấn đề khác.

Tỷ lệ này cao gấp 5 lần so với những nguyên nhân khác như nói chuyện điện thoại hoặc nhắn tin khi đang lái xe.

2. Sử dụng điện thoại

Khi thế giới càng phát triển về công nghệ, điện thoại đã trở thành vật bất ly thân với mỗi người. Ngoài những chức năng đơn giản như nghe, gọi, thì nó còn giúp chúng ta truy cập internet, tìm kiếm thông tin,...

Tuy nhiên, những tin nhắn, cuộc gọi hay thông báo từ các mạng xã hội đều dễ dàng khiến tài xế bị mất tập trung, lơ là trong việc lái xe.

Một trong những nguyên nhân dễ gây ra tai nạn giao thông nhất chính là nghe, gọi điện thoại, nhắn tin, lướt mạng xã hội,...

3. Sử dụng rượu bia

Hiện nay, tỷ lệ những vụ tai nạn giao thông liên quan đến việc sử dụng bia, rượu ngày càng tăng cao. Đặc biệt hơn, hậu quả của những vụ tai nạn giao thông này thường rất nghiêm trọng.

Đây chính là lý do nhiều quốc gia trong đó có cả Việt Nam tiến hành áp dụng quy định cấm những người sử dụng rượu, bia không được điều khiển phương tiện giao thông.

4. Tình trạng buồn ngủ

Tình trạng buồn ngủ là một trong những yếu tố gây nên sự mất tập trung khi lái xe, đặc biệt là đối với các tài xế lái xe đường dài hoặc lái xe ban đêm.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng buồn ngủ là nguyên nhân xếp thứ hai trong số những nguyên nhân gây ra các tai nạn giao thông nghiêm trọng.

5. Ăn uống

Ăn uống trong khi điều khiển phương tiện giao thông là hành động mà tài xế sẽ dễ phạm phải.

Thay vì tập trung lái xe và quan sát đường đi phía trước, tài xế rất dễ hướng sự chú ý đến những món ăn hoặc thức uống có trên xe.

Điều này sẽ dẫn đến hành động bỏ tay khỏi vô lăng để cầm đồ ăn và thức uống, thậm chí là cầm liên tục trong một quãng đường dài.

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng ăn uống trong lúc lái xe có thể tăng rủi ro xảy ra các tai nạn giao thông lên đến 80%.

6. Tâm trạng của tài xế

Khi tài xế lái xe đang trong trạng thái tiêu cực như tức giận, bực bội hay bị kích động cũng có thể tăng nguy cơ xảy ra tai nạn lên gấp 10 lần thông thường.

Ở các nước sở hữu hệ thống giao thông phức tạp, thường xuyên xảy ra tình trạng kẹt xe và nắng nóng như Việt Nam thì cảm xúc, tâm trạng của mỗi người có thể dễ dàng bị ảnh hưởng dù chỉ gặp phải tình huống nhỏ không hài lòng.

Xem thêm:

• Kinh nghiệm vượt xe cùng chiều an toàn đúng cách

III. Các giải pháp khắc phục mất tập trung khi lái xe hiệu quả

Để tránh tình trạng mất tập trung khi lái xe để phòng tránh những hậu quả nguy hiểm do tình trạng này gây ra, các nhà sản xuất ô tô đã liên tục phát triển và trang bị nhiều công nghệ đảm bảo an toàn tiên tiến như: hệ thống cảnh báo tình trạng mất tập trung cho tài xế, hệ thống cảnh báo khi chệch khỏi làn đường, hệ thống hỗ trợ giữ đúng làn đường, hệ thống cảnh báo những va chạm phía trước,...

Tuy nhiên, đây chỉ là những công nghệ trang bị nhằm hỗ trợ tài xế, nhân tố then chốt trong việc phòng tránh tình trạng mất tập trung chính là ý thức của người lái xe. Do đó, để có thể bảo vệ bản thân cũng như những người xung quanh thì tài xế nên tập thói quen tập trung cao độ khi lái xe. 

Nếu rơi vào trạng thái buồn ngủ, tâm trạng không tốt hay có nhu cầu ăn uống thì tốt nhất là nên tạm dừng hành trình. Tài xế chỉ nên lái xe khi ở trong trạng thái tinh thần minh mẫn, tỉnh táo. 

Ngoài ra, để tránh tình trạng mất tập trung, xao nhãng khi lái xe, bạn có thể áp dụng 5 nguyên tắc vàng để lái xe an toàn nổi tiếng của Smith System chính là A-G-K-L-M (All Good Kids Love Milk. Tạm dịch: Tất cả những đứa trẻ ngoan đều thích sữa).

- A trong “Aim high in steering” nghĩa là có tầm nhìn xa hơn về phía trước: Bạn không nên chỉ nhìn phần đường hay xe phía trước, thay vào đó nên có tầm nhìn xa hơn về phía trước để có thể dễ dàng phán đoán, kịp thời xử lý những tình huống bất ngờ có thể xảy ra.

- G trong “Get the big picture” nghĩa là có cái nhìn bao quát: Bạn nên có góc quan sát rộng và bao quát. Việc này sẽ giúp bạn nhận thấy và dự đoán được những tình huống nguy hiểm có thể xảy ra và đưa ra những hướng xử lý nhanh chóng, kịp thời.

- K trong “Keep your eyes moving” nghĩa là quan sát một cách linh hoạt: Bạn không nên chỉ tập trung vào phía trước mà còn cần quan sát bao quát cả 2 bên hông xe thông qua gương chiếu hậu. Việc này sẽ giúp bạn kiểm soát tốt hơn về không quan mà xe sẽ di chuyển, qua đó nhận biết nhanh nếu trường hợp xe phía sau đang muốn vượt.

- L trong “Leave yourself an out” nghĩa là để lại một khoảng thoát: Bạn nên giữ một khoảng cách an toàn với những xe đang di chuyển phía trước cũng như xe chạy 2 bên. Hãy cố gắng luôn để lại lối thoát vừa đủ về không gian hay thời gian để kịp thời xử lý nếu xảy ra những tai nạn bất ngờ.

- M trong “Make sure they see you” nghĩa là đảm bảo xe bạn nằm trong tầm nhìn của các tài xế xe khác: Để đảm bảo an toàn khi muốn xin vượt, chuyển làn hoặc rẽ hướng,... bạn cần phải bật tín hiệu đèn xe và bấm còi để các tài xế xe khác chú ý và chủ động nhường đường. 

Đặc biệt là khi đang chạy song song cùng chiều với các xe tải lớn hoặc có ý định vượt làn, bạn cần đảm bảo xe của bạn nằm trong tầm nhìn của các tài xế xe đang chạy xung quanh và tuyệt đối không nên chạy trong vùng điểm mù của xe khác quá lâu để tránh xảy ra va chạm.

Qua bài viết trên, VIETMAP đã chia sẻ đến bạn đọc những thông tin hữu ích có liên quan đến vấn đề mất tập trung khi lái xe cũng như cách khắc phục hiệu quả. Hy vọng bạn sẽ có thêm kiến thức mới để việc tham gia giao thông được an toàn nhất.

>>> Xem thêm:

• Hầm giao thông là gì? Lưu ý và mức phạt liên quan cần chú ý